فهرست مطالب
اسکولیوز چیست؟
فرد مبتلا به اسکولیوز دارای یک انحنای جانبی C یا S شکل در ستون فقرات خود است. برای اینکه پزشک بتواند اسکولیوز را تشخیص دهد، زاویه کاب – معیاری از انحنا – باید حداقل 10 درجه باشد.
اسکولیوز می تواند در هر سنی ظاهر شود، اما اغلب در سنین 10 تا 12 سالگی یا در دوران نوجوانی فرد بروز می کند. در حالی که اسکولیوز در نوزادان نادر است، اسکولیوز نوزادی می‌تواند افراد را قبل از 3 سالگی مبتلا کند.
در بیشتر موارد، هیچ علت شناخته شده ای برای اسکولیوز وجود ندارد. پزشکان به این بیماری اسکولیوز ایدیوپاتیک می گویند. در موارد دیگر، اسکولیوز ممکن است با فلج مغزی، دیستروفی عضلانی یا اسپینا بیفیدا همراه باشد. از طرف دیگر، ممکن است یک ناهنجاری هنگام تولد باشد.
پزشکان منحنی های ستون فقرات را به عنوان منبع اعتماد ساختاری یا غیرساختاری طبقه بندی می کنند. منحنی ساختاری دائمی است و ممکن است به دلیل یک وضعیت پزشکی یا آسیب باشد. انحنای غیر ساختاری موقتی است، به این معنی که ستون فقرات از نظر ساختاری طبیعی است. در هر صورت، پزشک سعی می کند علت را پیدا و اصلاح یا درمان کند.
علائم اسکولیوز
اسکولیوز معمولا از دوران نوزادی یا نوجوانی آشکار می شود. علائم بسته به سن فرد متفاوت است.
علائم در نوجوانان
شایع ترین شکل اسکولیوز در سنین نوجوانی ظاهر می شود و به نام اسکولیوز ایدیوپاتیک نوجوانان شناخته می شود. ممکن است افراد بین 10 تا 18 سال را تحت تاثیر قرار دهد.
علائم می تواند شامل موارد زیر باشد:
✅ ممکن است سر کمی خارج از مرکز به نظر برسد
✅ دنده ها در هر طرف ممکن است ارتفاع کمی متفاوت داشته باشند
✅ یک لگن ممکن است برجسته تر از دیگری باشد
✅ ممکن است لباس ها به طور یکنواخت آویزان نشوند
✅ یک شانه یا تیغه شانه ممکن است بالاتر از دیگری باشد
✅ ممکن است فرد به یک طرف خم شود
✅ طول پاها ممکن است کمی متفاوت باشد
برخی از انواع اسکولیوز می تواند باعث کمردرد شود، اما معمولاً خیلی دردناک نیست. این علامت در افراد مسن بیشتر دیده می شود.
علائم در نوزادان
در نوزادان، علائم می تواند شامل موارد زیر باشد:
✅ برآمدگی در یک طرف قفسه سینه
✅ به طور مداوم با بدن خمیده به یک طرف دراز کشیده است
✅ در موارد شدید، مشکلات قلبی و ریه ها، منجر به تنگی نفس و درد قفسه سینه می شود
اگر یک نوزاد درمان اسکولیوز را دریافت نکند، در آینده بیشتر در معرض خطر مشکلاتی مانند اختلال در عملکرد قلب و ریه خواهد بود.
دکتر سعید مهاجرزاده بهترین متخصص ارتوپد و جراح در مشهد می باشند، برای نوبت دهی آنلاین کلیک کنید.
علل اسکولیوز
در زیر به برخی از علل احتمالی اسکولیوز اشاره شده است:
شرایط عصبی عضلانی: این شرایط بر اعصاب و ماهیچه ها تأثیر می گذارد. آنها شامل فلج مغزی، فلج اطفال، و دیستروفی عضلانی هستند.
اسکولیوز مادرزادی: مادرزادی به این معنی است که این بیماری در بدو تولد وجود داشته است. اسکولیوز در بدو تولد نادر است، اما اگر استخوان های ستون فقرات در هنگام رشد جنین به طور غیر طبیعی رشد کنند، ممکن است رخ دهد.
ژن‌های خاص: محققان معتقدند که حداقل یک ژن در ایجاد اسکولیوز نقش دارد.
طول ساق پا: اگر یک پا بلندتر از دیگری باشد، ممکن است فرد به اسکولیوز مبتلا شود.
اسکولیوز سندرمیک: اسکولیوز می‌تواند به عنوان بخشی از یک بیماری پزشکی، از جمله نوروفیبروماتوز یا سندرم مارفان ایجاد شود.
پوکی استخوان: پوکی استخوان می‌تواند باعث اسکولیوز ثانویه به دلیل تخریب استخوان شود.
علل دیگر: وضعیت نامناسب، حمل کوله پشتی یا کیف، اختلالات بافت همبند و برخی آسیب‌ها می‌تواند باعث انحنای ستون فقرات شود.
عوامل خطر
عوامل خطر اسکولیوز عبارتند از:
سن: علائم و نشانه‌ها اغلب در طول جهش رشد درست قبل از بلوغ شروع می‌شوند.
جنسیت: زنان بیشتر از مردان در معرض خطر ابتلا به اسکولیوز هستند.
ژنتیک: افراد مبتلا به اسکولیوز اغلب یکی از بستگان نزدیک به این عارضه دارند
درمان اسکولیوز
در بیشتر موارد، اسکولیوز دوران کودکی و نوجوانی خفیف است و نیازی به درمان ندارد. با انحنای 10 تا 25 درجه، پزشک معمولاً در فواصل زمانی 3، 6 یا 12 ماهه با فرد مورد اعتماد معاینه می‌کند تا بررسی کند که آیا وضعیت در حال تغییر است یا خیر.
برای یک منحنی 25 تا 40 درجه، پزشک ممکن است بریس را توصیه کند. اگر منحنی بیشتر از این باشد و اسکلت هنوز نابالغ باشد، پزشک ممکن است جراحی را توصیه کند.
پزشک هنگام تصمیم گیری در مورد گزینه های درمانی عوامل زیر را در نظر می گیرد:
جنسیت: زنان بیشتر از مردان به اسکولیوز مبتلا می شوند که به تدریج بدتر می شود.
شدت منحنی: نوع و شدت منحنی ممکن است بر نحوه پیشرفت آن تأثیر بگذارد. انحناهای S شکل در افراد مبتلا به اسکولیوز ایدیوپاتیک معمول است، در حالی که انحناهای C شکل در بین افراد مبتلا به اسکولیوز عصبی عضلانی رایج تر است.
موقعیت انحنا: انحنای قسمت مرکزی ستون فقرات بیشتر از انحنای قسمت پایین یا بالا بدتر می‌شود.
بلوغ استخوان: اگر رشد استخوان‌های فرد متوقف شده باشد، خطر بدتر شدن آن کمتر است. بریس ها در حالی که استخوان ها هنوز در حال رشد هستند موثرتر هستند
در اسکولیوز نوزادی، پزشک ممکن است از گچ بری به جای بریس استفاده کند تا به ستون فقرات نوزاد کمک کند تا در موقعیت معمولی رشد کند. گچ به بیرون بدن نوزاد می چسبد و همیشه آن را می پوشند. از آنجایی که اکثر نوزادان به سرعت رشد می کنند، پزشک باید گچ را به طور مرتب عوض کند.
مهاربندی
اگر فردی مبتلا به اسکولیوز متوسط باشد و استخوان‌ها همچنان در حال رشد هستند، پزشک ممکن است بریس را توصیه کند. بریس از انحنای بیشتر جلوگیری می کند، اما اسکولیوز را درمان یا معکوس نمی کند.
معمولاً فرد باید همیشه از بریس استفاده کند، حتی در شب. اثربخشی آن با تعداد ساعاتی که فرد در روز از بریس استفاده می کند، مرتبط است.
بریس معمولاً کاری را که فرد می تواند انجام دهد محدود نمی کند. اگر مایل به شرکت در فعالیت بدنی هستند، می توانند بریس را بردارید.
وقتی رشد استخوان ها متوقف شد، دیگر نیازی به بریس نیست.
دو نوع بریس وجود دارد:
- ارتز توراکولومبوساکرال TLSO))
TLSO پلاستیکی است و طراحی آن به این معنی است که به خوبی در اطراف منحنی های بدن قرار می گیرد. معمولا زیر لباس قابل مشاهده نیست.
- بریس میلواکی
این نوع بریس کامل نیم تنه است که دارای یک حلقه گردن با تکیه گاه برای چانه و پشت سر است. پزشکان استفاده از بریس میلواکی را برای زمانی که TLSO مناسب نیست یا موثر نیست تجویز می کنند
