آب آوردن زانو حالتی است که مایعات اضافی اطراف مفصل زانو جمع میشود. آب آوردن زانو از عارضه های شایع ناشی از عفونت، آرتروز و آسیب دیدگی زانو است. زمانی که زانو آب میآورد ممکن است خون، چرک و سایر مایعات اطراف زانو جمع شده و سبب شوند زانو متورم شود. یک زانوی متورم در حالت عادی ممکن است دردی نداشته باشد؛ اما زمانی که تورم زانو از آب آوردن باشد، احتمال درد گرفتن زانوی بیمار و اینکه نتواند زانوی خود را خم و راست کند و در زمان راه رفتن احساس درد داشته باشد، وجود دارد.
فهرست مطالب
علل آب آوردن زانو
شایعترین علل ورم زانو شامل موارد زیر است:
استئوآرتروز
استئوآرتروز و روماتیسم از شایعترین علل ورم و آب آوردن مفصل زانو به شمار میروند. استئوآرتروز عارضهای است که در اثر آن، بافت غضروف یا ضربهگیرهای داخل مفصل زانوی شما فرسوده شده و از بین میرود. این بیماری همچنین در مواد شیمیایی موجود در داخل مفصل زانو نیز تغییراتی ایجاد میکند و محیط دردناک و آزاردهندهای را در داخل مفصل زانو به وجود میآورد. این فرایند باعث میشود که غشای سینوویوم در مفصل زانو تحریک شود و مقدار زیادی مایع مفصلی تولید کند. گاهی اوقات مایع انباشته شده در زانو به پشت مفصل زانو نیز منتقل میشود و باعث ایجاد ورم در پشت زانو میگردد. اگر مشاهده کردید که پشت زانوی شما متورم شده است، احتمالاً ناشی از عارضهای به نام کیست بیکر میباشد. به بیان ساده، کیست بیکر یک کیسه پُر از مایع است که در پشت زانو قرار دارد.
مصدومیت و آسیبدیدگی
ورم ناشی از آسیبدیدگی زانو و یا ورم زانوی کودک بعد از ورزش و بازی میتواند نشاندهنده آسیبدیدگی مینیسک یا رباط صلیبی قدامی در زانو باشد. هر دوی این ساختارها به خاطر آسیبدیدگی دچار خونریزی شدید میشوند. چنین آسیبهایی باید هر چه زودتر و قبل از آنکه خیلی دیر شود، توسط پزشک ارتوپد مورد معاینه قرار بگیرد. پارگی مینیسک میتواند باعث آب آوردن زانو نیز بشود.
نقرس
بیماری نقرس یکی از علل نه چندان شایع برای ورم دردناک در ناحیه مفصل زانو به شمار میرود. ورم زانو به خاطر بیماری نقرس معمولاً خیلی دردناکتر از ورمهای ناشی از آرتروز خفیف یا ملایم میباشد.
بیماری شبه نقرس (CPPD)
بیماری شبه نقرس نیز میتواند باعث متورم شدن مفصل زانو شود. درد ناشی از این عارضه معمولاً به شدت دردهای ناشی از نقرس یا استئوآرتروز شدید نیست. گاهی اوقات بیمارانی با شکایت از ورم، ناراحتی و خشکی مفصل زانو به ما مراجعه میکنند و ما در عکسهای اشعه ایکس که از زانوی آنها گرفته میشود، شواهد بیماری شبه نقرس را مشاهده میکنیم.
عفونت
ورم زانو در صورتی که به خاطر بیماری لایم باشد، معمولاً درد و ناراحتی چندان زیادی به همراه ندارد. در این شرایط شایعترین مشکلاتی که برای بیمار پیش میآید، خشکی و ورم مفصل زانو است که با استفاده از درمانهای خانگی مانند داروهای بدون نسخه، یخ و گرما درمانی هم برطرف نمیشود.
افرادی که به ورم زانو مبتلا هستند و میخواهند از بهترین و جدیدترین شیوه درمانی در مشهد بهرهمند شوند می توانند با مراجعه به کلینیک ارتوپدی دکتر سعید مهاجرزاده مطلوبترین خدمات این حوزه را دریافت نمایند.
عواملی که احتمال آب آوردن زانو را افزایش میدهند
عواملی که احتمال آب آوردن زانو را افزایش میدهند عبارتند از:
- افزایش سن
- ورزش کردن: احتمال آب آوردن زانوی افرادی که در ورزشهایی که در آنها زانو میچرخد مانند بسکتبال و فوتبال شرکت میکنند بیشتر است.
- چاقی : هر چه وزن فرد بیشتر باشد، احتمال آب آوردن زانوی او بیشتر میشود
پیشگیری
تورم زانو معمولاً نتیجه آسیب یا یک بیماری مزمن است.
برای مدیریت سلامت کلی و جلوگیری از آسیب دیدگی اقدامات زیر را انجام دهید:
- عضلات اطراف زانو را تقویت کنید. عضلات قوی اطراف مفصل می توانند به کاهش فشار روی مفصل کمک کنند.
- ورزش کم برخورد را انتخاب کنید. برخی فعالیت ها مانند ایروبیک در آب و شنا فشار کمتری بر روی مفاصل زانو ایجاد می کنند.
- وزن سالم داشته باشید. وزن اضافی منجر به افزایش ساییدگی و پارگی و در نتیجه تورم زانو می شود.
درمان آب آوردن زانو
درمان آب آوردن زانو به دلایل مختلفی اتفاق میافتد. برخی گزنههای درمانی عبارتند از:
استراحت کردن
به بیمار توصیه میشود که در خانه از انجام فعالیتهایی که مکن است باعث اعمال فشار وزنی بر زانو شوند خودداری کند. استراحت کردن میتواند به کاهش تورم زانو و تسریع روند بهبودی کمک کند.
سرما درمانی و گرما درمانی
توصیه میشود که زانوی متورم سرد شود. یک کیسه یخ یا سبزیجات یخزده را میتوان به مدت 15 تا 20 دقیقه روی زانو قرار داد. این کار به کاهش درد و تورم کمک میکند. اگر در زانوی آسیب دیده احساس درد میکنید، از یک پد گرم روی آن استفاده کنید.
بالا نگه داشتن زانو
یکی از اقدامات خوددرمانی برای مدیریت زانویی که آب آورده این است که زانو را بالاتر از سطح قلب قرار دهید. این کار به کاهش تجمع مایع در زانو کمک میکند. توصیه میشود که در هنگام انجام سرما درمانی که در بالا ذکر شد نیز زانوی خود را در این وضعت قرار دهید.
کمپرس کردن
استفاده از یک باند کشی دور زانو به کاهش درد و تورم ناشی از آب آوردگی زانو کمک میکند. اگر این باند خیلی محکم بسته شود ممکن است باعث مسدود شدن گردش جریان خون در قسمت پایین پا شود. اگر پای شما سرد یا آبی شد، باند را باز کنید. باند را باید قبل از خوابیدن باز کنید.
زانوبند طبی
احتمال آسیبدیدگی دوباره زانویی که متورم شده است و ایستادن روی آن دشوار شده بیشتر بوده و ممکن است در این موارد نیاز به استفاده از زانوبندهای طبی باشد. این زانوبند از آسیبدیدگی بیشتر و استفاده بیش از حد از زانو جلوگیری کرده و احتمال تورم بیشتر در آینده را کاهش میدهد.
دارودرمانی
اگر آب آوردن مزمن زانو به دلیل ابتلا به آرتروز باشد ممکن است مصرف داروهای ضدالتهابی غیراستروئیدی برای شما تجویز شود. اگر عفونت باکتریایی باعث آب آوردن زانو شده باشد، مصرف آنتی بیوتیک اولین اقدام درمانی خواهد بود. داروهای ضدالتهابی غیراستروئیدی ممکن است در مواردی که مشکل به دلیل آسیبدیدگی و ضربدیدگی ایجاد شده باشد نیز به کار برده شوند.
تزریق کورتیکواستروئیدها
مکن است بسته به مشکلات زمینهای، تزریق کورتیکو استروئیدها (داروهای ضدالتهابی قوی) برای درمان تورم زانو توصیه شود.
پی آر پی
پلاسمای غنیشده با پلاکت یک روش دیگر برای درمان تورم زانو است. در تزریق پی آر پی، خون از خود بیمار گرفته شده و دوباره به وی تزریق میشود. این تزریقها حاوی پلاسمایی است که غلظت پلاکت در آن بیش از خون معمولی در بدن است. با تزریق پی آر پی، ویژگیهای درمانی طبیعی بدن ارتقا یافته و غضروف، تاندونها، رباطها، عضلات یا حتی استخوانها با این روشترمیم میشوند.
فیزیوتراپی
فیزیوتراپی یکی روش دیگر برای درمان تورم زانو است. برنامههای فیزیوتراپی در کاهش آب آوردن زانو و خشکشدگی مفصل زانو مؤثر واقع میشود. اگر عضلات ران (چهار سر) یا همسترینگ بیمار ضعیف باشد، پزشک با آموزش نحوه تقویت کردن این عضلات به وسیله تمرینات ورزشی برای نگهداری بهتر زانو به بیمار کمک میکند.
انجام عمل جراحی
در برخی افراد، تورم زانو ممکن است خیلی شدید باشد به صورتی که فرد نتواند وزن بدن را روی زانوی خود تحمل کند. برای این افراد، ممکن است پزشک انجام عملهای جراحی را توصیه کند. برخی روشهای جراحی عبارتند از:
- آرتروسکوپی. در هنگام انجام این عمل، جراح یک شکاف کوچک در پوست روی مفصل زانو ایجاد کرده و سپس یک لوله کوچک همراه با روشنایی (آرتروسکوپ) را وارد مفصل کرده که تصاویر لحظهای از داخل زانو را روی دستگاه ویدیو ارسال میکند. ممکن است پزشک از ابزارهای دقیق کوچک استفاده کرده و آنها را به آرتروسکوپ متصل کرده و وارد مفصل نماید تا بافت شل شده را برداشته یا آسیبدیدگی زانو را ترمیم کند.
- تعویض مفصل. اگر بیمار دیگر قادر به تحمل وزن روی زانوهای خود نباشد، ممکن است پزشک عمل تعویض زانو را انجام دهد.
