از کنار هم قرار گرفتن 8 استخوان به نام استخوانهای کارپ (Carpal bones) مچ دست تشکیل شده است.
این استخوانها در دو ردیف می‌باشند که ردیف بالایی یا پرگزیمال (Proximal row) نزدیک به استخوان ساعد و ردیف پایین یا دیستال (Distal row) نزدیک به استخوانهای کف دست می‌باشد.
دکتر کین باخ رادیولوژیست اتریشی نخستین کسی بود که در سال 1910 از روی تصاویر اشعه ایکس این بیماری را مطرح کرد و علت آن را عدم خونرسانی به استخوان لونیت و در نتیجه سیاه شدن آن ( آوسکولار نکروز ) اتفاق می افتد. مفصل مچ دست یکی از پیچیده ترین مفاصل است و هشت عدد استخوان کوچک مچ ، در دو ردیف چهارتایی متصل به هم قرار گرفته اند بطوری که مجموعا شکل یک گوی واحد را تشکیل میدهند که با انتهای استخوانهای ساعد مفصل شده و حرکت خم شدن مچ به قدام و پشت و همچنین حرکت مچ به طرفین را بوجود می آورند
بیماری کین باخ نکروز آواسکولار استخوان مچ دست است که می تواند منجر به درد پیشرونده مچ دست و حرکت غیرطبیعی مچ شود.
تشخیص را می توان با رادیوگرافی مچ دست در موارد پیشرفته انجام داد، اما ممکن است برای تشخیص زودهنگام بیماری به MRI نیاز باشد.
بیماری کین باخ( Kienbock) یک اختلال نسبتا نادر است که باعث اختلال در خون رسانی به استخوان خاصی در مچ دست به نام لونیت می شود. لونیت یکی از هشت استخوان در مچ دست شماست.
در مراحل اولیه، Kienbock این بیماری باعث درد می شود و همانطور که پیشرفت می کند، بافت استخوانی می تواند بمیرد و باعث درد بیشتر، بی حرکتی مچ دست و آرتریت شود.
بیماری Kienbock معمولاً فقط یک مچ دست را تحت تأثیر قرار می دهد. جراحی و سایر درمان ها برای تسکین درد و حفظ عملکرد مچ دست استفاده می شود.
فهرست مطالب
بیماری کین باخ کدام استخوان را تحت تاثیر قرار می دهد؟
لونیت شما یکی از هشت استخوان مچ دست شماست. نزدیک مرکز واقع شده است. به همراه دو استخوان دیگر که ساعد شما را تشکیل می دهند (رادیوس و اولنا)، به حرکت مچ دست کمک می کند.
چگونه به بیماری کین باخ مبتلا می شوید؟
اگرچه علت دقیق بیماری کین باخ ناشناخته است، عوامل متعددی ممکن است در تجزیه استخوان لونیت شما نقش داشته باشند، از جمله:
جریان خون کمتر به استخوان شما: کارشناسان معتقدند این محتمل ترین عامل است. استخوان شما می تواند بمیرد اگر خون مغذی دریافت نکند. مرگ یک استخوان استئونکروز نامیده می شود.
استخوان های ساعد نامنظم: اگر استخوان های اولنا و رادیوس در ساعد شما ناهماهنگ و ناهنجار باشد می تواند باعث ایجاد مشکلاتی در مچ دست شما شود.
ضربه :ضربه به مچ دست در اثر تصادف، مانند لغزش یا افتادن، می تواند باعث آسیب یا تورم شود.
استخوان های ناهموار در ساعد شما:شما دو استخوان در ساعد خود دارید به نام های اولنا و رادیوس. اگر استخوان اولنا کوتاهتر از استخوان رادیوس شما باشد، می‌تواند به مچ دست فشار وارد کند و خطر ابتلا به بیماری کین باخ را افزایش دهد.
بیماری زمینه ای :بیماری Kienbock در افرادی که بیماری زمینه ای دارند که بر جریان خون تأثیر می گذارد نیز دیده می شود. شرایطی مانند لوپوس، کم خونی سلول داسی شکل، و فلج مغزی نیز می توانند باعث بیماری کین باخ شوند.
دکتر سعید مهاجرزاده بهترین متخصص ارتوپد و جراح در مشهد می باشند، برای نوبت دهی آنلاین کلیک کنید.
عوامل خطر برای ابتلا به این بیماری چیست؟
عوامل خطر عبارتند از:
_تفاوت در طول و شکل استخوان های ساعد
_به جای دو رگ معمولی، فقط یک رگ خونی به استخوان لونیت شما خونرسانی کند. این می تواند بر خون رسانی به استخوان شما تأثیر بگذارد.
_سایر بیماری‌ها مانند لوپوس، کم‌خونی داسی شکل، فلج مغزی و بیماری‌هایی که بر جریان خون تأثیر می‌گذارند، با بیماری کین باخ مرتبط هستند.
بیماری Kienbock بیشتر در مردان بین 20 تا 40 سال رخ می دهد. همچنین اگر به طور منظم کارهای یدی سنگین انجام دهید، در معرض خطر بیشتری قرار دارید.
علائم بیماری کیخ چیست؟
در مراحل اولیه بیماری، مچ دست شما دردناک است. با پیشرفت بیماری، علائم عبارتند از:
حساسیت روی استخوان
سفتی، سختی
تورم
کاهش قدرت گرفتن اشیاء
مشکل در چرخاندن دست به سمت بالا
صدای کلیک هنگام حرکت مچ دست
همه افراد مبتلا به بیماری کین باخ همه این علائم را تجربه نمی کنند. علائم شایع گزارش شده عبارتند از:
درد مچ دست که شبیه به رگ به رگ شدن مچ است. رگ به رگ شدن مچ دست می تواند یک درد مبهم باشد که گذرا است یا یک درد شدید که پایدارتر می باشد.
درد وحساسیت نقطه ای مستقیم روی استخوان (در حدود مرکز مچ دست) شما.
تورم مچ دست
سفتی مچ دست
ضعف مچ دست
ناتوانی در حرکت مچ دست مانند گذشته (کاهش دامنه حرکتی).
وقتی می‌خواهید چیزی را بگیرید، قدرت کمتری دارید.
چه زمانی باید به پزشک مراجعه کرد؟
اگر مچ درد مداوم دارید، مهم است که برای یافتن علت آن به پزشک مراجعه کنید. تشخیص و درمان زودهنگام بیماری کین باخ می‌تواند منجر به نتیجه بهتر شود.
در مراحل اولیه بیماری، ممکن است بتوانید با درمان محافظه کارانه درد را تسکین دهید.
اگر بیماری Kienbock درمان نشود، استخوان لونیت شما به زوال خود ادامه خواهد داد که می تواند منجر به درد شدید و از دست دادن حرکت در مچ دست شما شود.
مراحل بیماری کین باخ چیست؟
بیماری کین باخ در چهار مرحله پیشرفت می کند. سرعت پیشرفت در هر مرحله متفاوت است.
مرحله ی 1:
استخوان شما جریان خون مناسبی ندارد، اما آسیب ممکن است در عکسبرداری با اشعه ایکس از ناحیه نشان داده نشود. مچ دست شما ممکن است دردناک باشد و احساس کنید که رگ به رگ شده است.
مرحله 2
قطع خون به استخوان لونیت شما باعث سفت شدن استخوان می شود. این بیماری اسکلروز نامیده می شود و در عکسبرداری با اشعه ایکس قابل مشاهده است. مچ دست شما ممکن است متورم، حساس و دردناک باشد.
مرحله 3
استخوان شما می‌میرد و از هم می‌شکند و موقعیت استخوانهای دیگر مچ دست شما تغییر می‌کند. مچ دست شما ممکن است دردناک تر باشد، با حرکت محدود.
مرحله 4
استخوان های احاطه کننده لونیت تحلیل می روند که می تواند منجر به آرتریت مچ دست شود. بدون مداخله پزشکی، بیماری در این مرحله می تواند ناتوان کننده باشد.
بیماری کین باخ چگونه تشخیص داده می شود؟
پزشک شما با بررسی سابقه پزشکی شما و انجام معاینه فیزیکی بیماری کین باخ را تشخیص می دهد. پزشک ممکن است اشعه ایکس را پیشنهاد کند، اما به خاطر داشته باشید که اشعه ایکس ممکن است نتواند بیماری را در مراحل اولیه تشخیص دهد. برای اینکه دید بهتری داشته باشید، ممکن است مجبور شوید MRI یا سی تی اسکن انجام دهید تا خون رسانی به استخوان لونیت بررسی شود.
درمان
هدف از درمان بیماری Kienböck تسکین درد، حفظ حرکت مچ دست و حفظ قدرت گرفتن است. درمان بیماری Kienböck به مرحله بیماری و عوامل ایجاد کننده آن بستگی دارد.
مرحله اول همیشه با آتل یا بی حرکتی گچ درمان می شود.
استراحت
مدتی استراحت دادن به مچ دست در مراحل ابتدایی بیماری می‌تواند فشار استخوان لونیت را کم کند. معمولا به مدت 2 تا 3 هفته (و در صورت لزوم چند ماه) پزشک ممکن است مچ دست را توسط آتل یا گچ بی‌حرکت نگه دارد. این کار شانس بازگشت جریان خون به استخوان لونیت را بیشتر می‌کند.
چه گزینه های درمانی در دسترس هستند؟
در مراحل اولیه بیماری Kienbock، پزشک ممکن است داروهای ضد التهابی را برای تسکین درد و تورم تجویز کند. بی‌حرکتی مچ دست شما ممکن است فشار را از روی استخوان کم کند و به بازگرداندن جریان خون استخوان کمک کند. پزشک ممکن است توصیه کند که مچ دست خود را به مدت ۲ یا ۳ هفته در یک آتل یا گچ قرار دهید تا آن را بی حرکت نگه دارید.
فیزیوتراپی همچنین می تواند به بهبود دامنه حرکتی مچ دست کمک کند. یک فیزیوتراپیست می تواند مچ دست شما را ارزیابی کند و یک برنامه تمرینی برای کمک به حفظ استفاده از مچ شما ارائه دهد.
پزشک ممکن است جراحی را توصیه کند. بسته به میزان آسیب، گزینه های مختلفی وجود دارد.
درمان های جراحی بیماری کین باخ:
اگر درمانهای غیر جراحی نتوانند درد را تسکین دهند، یا در صورتی که درد مجددا عود کند، ممکن است نیاز به درمان جراحی باشد. درمان جراحی بیماری کین باخ به روشهای مختلفی انجام می‌شود و انتخاب روش مناسب به عوامل متعددی بستگی دارد. از مهمترین این عوامل می‌توان به مرحله پیشرفت بیماری، میزان فعالیت بیمار، اهداف شخصی بیمار، و تجربه جراح اشاره کرد.
_واسکولاریزاسیون مجدد (Revascularization)
هدف واسکولاریزاسیون مجدد برگرداندن جریان خون به استخوان لونیت است. این روش در مراحل اولیه بیماری (مراحل 1 و 2)، قبل از آسیب شدید و تخریب استخوان موفقیت آمیزتر است. در واسکولاریزاسیون مجدد قطعه استخوانی که به آن رگهای خونی متصل است از استخوان دیگری (غالبا یکی از استخوانهای ساعد، رادیوس یا استخوان مجاور دیگری در دست) برداشته می‌شود و با استخوان لونیت پیوند می‌شود. گاهی موقتا از فیکساتور خارجی استفاده می‌شود تا استخوان در طول بهبودی ثابت بماند. فیکساتور خارجی یک وسیله فلزی است که توسط پین‌هایی که به استخوانها وارد شده اند به بخش خارجی مچ وصل می‌شود. به این ترتیب فشار روی لونیت کاهش می‌یابد و به بازیابی جریان خون نیز کمک می‌شود.
استئوتومی کوتاه کننده کاپیتیت (Capitate-shortening osteotomy)
چون گاهی خونرسانی به استخوان کاپیتیت (استخوان دیگر مچ) مختل می‌شود، جراح قطعه‌ای از کاپیتیت (capitate) را برداشته، به بخش دیگری از همان استخوان جوش می‌دهد. از این روش در مراحل اولیه بیماری و همراه با واسکولاریزاسیون مجدد استفاده می‌شود.
تراز کردن مفصل (Joint leveling)
اگر طول دو استخوان ساعد (رادیوس و اولنا) یکسان نباشد، این روش موثر است. جراح می‌تواند استخوان کوتاهتر را با پیوند استخوان بلندتر کند، یا با برداشتن بخشی از استخوان کوتاهتر آن را با استخوان بلندتر همتراز کند. با این کار فشار نیروهای وارده بر لونیت کم، و پیشرفت بیماری در اغلب موارد متوقف می‌شود.
کارپکتومی ردیف پروگزیمال (Proximal row carpectomy)
اگر استخوان لونیت به شدت متلاشی و یا قطعه قطعه شده باشد، می‌توان آن را برداشت. برای این کار دو استخوان طرفین لونیت هم برداشته می‌شوند. در روش کارپکتومی ردیفی پروگزیمال، ضمن حفظ حرکت جزئی مچ دست، درد هم تسکین می‌یابد.
همجوشی (Fusion)
در مواردی که پیشرفت بیماری کین باخ باعث آرتروز شدید مچ شده باشد، می‌توان استخوانهای همجوار مچ دست را با هم ترکیب کرد. در این کار که همجوشی نام دارد، یک استخوان یکپارچه محکم ساخته می‌شود و فشار روی لونیت کاهش می‌یابد. همجوشی ممکن است جزئی یا کامل باشد. در همجوشی جزئی فقط برخی از استخوانها با هم جوش می‌خورند. همجوشی درد را تسکین می‌دهد و باعث بهبود عملکرد می‌شود. البته، بعد از این عمل امکان انجام تمام حرکات طبیعی مچ دست میسر نیست، ولی چرخش ساعد همچنان حفظ می‌شود. نتیجه عمل همجوشی دائمی است.
آرتروپلاستی ایمپلنت (Implant arthroplasty)
در این روش، استخوان لونیت با یک پروتز مصنوعی از جنس مواد کربنی مخصوص، بادوام و پیرولیتیک جایگزین می‌شود. این روش نسبتا جدید است و با حفظ آناتومی طبیعی سایر استخوانها انجام می‌شود. نتایج بلند مدت آرتروپلاستی ایمپلنت هنوز معلوم نشده است و انجام آن زیاد متداول نیست.
رفع فشار هسته متافیزال (Metaphyseal core decompression)
این روش نیز نوعی همترازی است که در آن دو سر استخوان درگیر تراشیده می‌شود، بدون اینکه هیچگونه بافت استخوانی برداشته شود. با این کار استخوانها همتراز می‌شوند.
آیا بیماری کین باخ می تواند باعث آرتریت شود؟
بله، این بیماری در مرحله آخر می تواند در مچ دست شما آرتروز ایجاد کند. آرتریت در استخوان های مچ دست شما باعث درد، تورم، سفتی و ضعف مچ دست می شود.
یک پاسخ
سپاس فراوان از مطالب بسیار خوب و مفید شما. عالی و کاربردی بود